Campuchia và Thái Lan đạt thỏa thuận lịch sử về tranh chấp biên giới

Campuchia và Thái Lan đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp biên giới kéo dài hàng thập kỷ, với việc ký kết một thỏa thuận tại Kuala Lumpur, Malaysia. Sự kiện này có sự chứng kiến và hỗ trợ từ cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, đánh dấu một nỗ lực đáng kể nhằm chấm dứt những xung đột đã tồn tại từ lâu giữa hai quốc gia Đông Nam Á.

Ảnh: Nguồn The New York Times

Bối cảnh căng thẳng và nỗ lực hòa giải tranh chấp biên giới Campuchia-Thái Lan

Tranh chấp biên giới giữa Campuchia và Thái Lan đã kéo dài hàng thập kỷ, thường xuyên dẫn đến những xung đột chết người. Gần đây nhất, vào tháng 7, một cuộc xung đột kéo dài năm ngày đã được chấm dứt nhờ thỏa thuận ngừng bắn do cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim làm trung gian. Mặc dù Thái Lan luôn khẳng định bác bỏ sự can thiệp của bên thứ ba vào tranh chấp này, những nỗ lực ngoại giao gần đây đã mở đường cho một giải pháp hòa bình hơn.

Ông Donald Trump đã thể hiện rõ mong muốn đóng góp vào việc giải quyết xung đột, xem đây là cơ hội để củng cố uy tín về năng lực kiến tạo hòa bình của mình trên trường quốc tế.

Chi tiết thỏa thuận và những cam kết mới nhất từ hai quốc gia

Vào Chủ nhật, Thủ tướng Campuchia Hun Manet và người đồng cấp Thái Lan Anutin Charnvirakul đã ký một thỏa thuận tại Kuala Lumpur, thủ đô của Malaysia, dưới sự chứng kiến của ông Trump và ông Anwar Ibrahim. Mặc dù ông Trump gọi đây là "hiệp định hòa bình Kuala Lumpur" và đánh giá là "lịch sử", văn bản chính thức mô tả đây là một "tuyên bố chung" giữa thủ tướng hai nước về kết quả cuộc họp của họ.

Thỏa thuận bao gồm một số cam kết quan trọng: hai bên sẽ rút vũ khí hạng nặng khỏi khu vực biên giới, một động thái sẽ được các quan sát viên từ Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) giám sát. Một bước đột phá khác là việc Thái Lan tuyên bố sẽ hồi hương 18 tù binh chiến tranh về Campuchia. Thỏa thuận này được ký kết trong khuôn khổ một hội nghị thượng đỉnh ASEAN, cho thấy sự ủng hộ rộng rãi của khu vực đối với việc giải quyết xung đột.

Phản ứng của các bên liên quan và vai trò trung gian

Ông Donald Trump đã nhanh chóng nhận công lao về vai trò trung gian trong việc dàn xếp thỏa thuận này, nhấn mạnh tầm quan trọng của nó. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Thái Lan Sihasak Phuangketkeow cho biết Hoa Kỳ đã hỗ trợ tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán, nhưng khẳng định rằng các cuộc đàm phán diễn ra song phương. Phát biểu này tái khẳng định lập trường của Thái Lan về việc không chấp nhận trung gian bên thứ ba trong tranh chấp biên giới.

Sự tham gia của cả cựu Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Malaysia đã mang lại một động lực mới cho quá trình hòa giải, dù vẫn còn những khác biệt trong cách các bên nhìn nhận về vai trò của mình.

Tác động, thách thức và triển vọng hòa bình lâu dài

Thỏa thuận được ký kết là một trong những cam kết nổi bật nhất hướng tới hòa bình giữa Campuchia và Thái Lan. Việc rút vũ khí hạng nặng và hồi hương tù binh là những bước đi cụ thể nhằm giảm căng thẳng và xây dựng lòng tin. Tuy nhiên, những thách thức đáng kể cho hòa bình lâu dài vẫn còn. Hai nước láng giềng vẫn chưa thống nhất về cách thức xác định ranh giới biên giới và phải quản lý những cảm xúc dân tộc chủ nghĩa mạnh mẽ liên quan đến vấn đề này.

Việc các quan sát viên ASEAN giám sát việc rút quân sẽ là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự tuân thủ. Mặc dù còn nhiều trở ngại, thỏa thuận này mở ra một triển vọng tích cực cho việc giải quyết ổn định và hòa bình các vấn đề biên giới, góp phần củng cố an ninh và hợp tác khu vực.