Putin và Modi tái khẳng định quan hệ bền chặt Nga-Ấn giữa áp lực toàn cầu

Tại hội nghị thượng đỉnh song phương Nga-Ấn thường niên ở New Delhi vào ngày 5 tháng 12 năm 2025, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã thể hiện một màn trình diễn của sự kiên cường ngoại giao, gửi đi thông điệp rằng quan hệ đối tác song phương của họ vẫn không bị ảnh hưởng bởi những rạn nứt toàn cầu ngày càng sâu sắc. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh áp lực leo thang từ phương Tây và những nỗ lực nhằm cô lập Nga.

Ảnh: Al Jazeera/AFP

Bối cảnh và động lực củng cố quan hệ Nga-Ấn

Hội nghị thượng đỉnh lần này diễn ra trong bối cảnh áp lực ngày càng tăng từ phương Tây, đặc biệt là các mối đe dọa thuế quan gần đây từ Mỹ và cuộc xung đột đang diễn ra ở Ukraine. Mặc dù vậy, hai nhà lãnh đạo đã mô tả mối quan hệ Nga-Ấn là một lực lượng ổn định. Thủ tướng Modi ca ngợi mối quan hệ này "vững chắc như sao Bắc Đẩu", trong khi Tổng thống Putin dành lời khen ngợi cho đối tác Ấn Độ vì đã kiên quyết chống lại "áp lực bên ngoài" và đầu tư vào mối quan hệ chung.

Một hành động hiếm hoi, Thủ tướng Modi đã đích thân có mặt tại sân bay ở Delhi để đón Tổng thống Putin vào tối thứ Năm và cùng đi xe về dinh thự Thủ tướng Ấn Độ để dùng bữa tối, một động thái được biết đến là "ngoại giao bằng xe limo". Các nhà phân tích cho rằng, hội nghị thượng đỉnh này quan trọng hơn cả các thỏa thuận, vì đây là một thông điệp chính trị gửi đến thế giới rằng những nỗ lực của phương Tây nhằm cô lập Nga đã thất bại.

Các thỏa thuận hợp tác kinh tế và năng lượng được ký kết

Trong khuôn khổ hội nghị, nhiều bản ghi nhớ hợp tác đã được trao đổi giữa các bộ trưởng hai bên, mở rộng thương mại và hợp tác trong nhiều lĩnh vực từ năng lượng, nông nghiệp đến dược phẩm. Thủ tướng Modi nhấn mạnh các thỏa thuận này sẽ đưa "quan hệ đối tác kinh tế Ấn Độ-Nga lên một tầm cao mới" theo chương trình hợp tác kinh tế kéo dài đến năm 2030. Hai nước đã đặt ra mục tiêu thương mại đầy tham vọng là 100 tỷ USD.

Tổng thống Putin tuyên bố "Nga sẵn sàng cung cấp nhiên liệu không gián đoạn cho Ấn Độ", một tín hiệu lớn gửi tới phương Tây. Quan hệ thương mại Nga-Ấn đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể từ năm 2022, tăng từ mức khiêm tốn 10 tỷ USD lên gần 69 tỷ USD kỷ lục trong năm nay, chủ yếu nhờ nhu cầu dầu thô Nga chiết khấu của New Delhi. Mặc dù Ấn Độ đã giảm nhập khẩu dầu thô từ Nga 38% về giá trị trong tháng 10 so với năm trước, nhưng Nga vẫn chiếm hơn 30% tổng lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ.

Ngoài ra, hai bên cũng thảo luận về hợp tác quốc phòng, với Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov gặp gỡ người đồng cấp Ấn Độ Rajnath Singh. Nga bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ Ấn Độ trở nên tự chủ trong lĩnh vực sản xuất quốc phòng. Một phái đoàn Nga cũng bày tỏ quan tâm đến việc nhập khẩu các sản phẩm thủy sản và thịt từ Ấn Độ.

Lập trường của Ấn Độ về xung đột Ukraine và áp lực từ phương Tây

Ấn Độ đã không gây áp lực lên Nga về cuộc xung đột ở Ukraine, dù Thủ tướng Modi tái khẳng định lập trường của mình rằng "đây không phải là thời đại của chiến tranh" và "Ấn Độ đứng về phía hòa bình". Các đồng minh của Ukraine ở châu Âu và Mỹ đã hy vọng New Delhi sẽ thuyết phục Putin đồng ý một thỏa thuận hòa bình, nhưng Ấn Độ duy trì chính sách "tự chủ chiến lược" và "đa liên kết".

New Delhi hiện đang ở trong một phương trình địa chính trị bấp bênh, cân bằng giữa mối quan hệ lịch sử với Nga và việc củng cố quan hệ chiến lược với Mỹ. Ấn Độ vẫn là nước mua vũ khí hàng đầu của Nga và sự phụ thuộc này đã được thể hiện rõ trong các cuộc xung đột gần đây với Pakistan, với việc dựa vào các nền tảng của Nga như hệ thống tên lửa S-400 và máy bay chiến đấu Sukhoi Su-30MKI.

Tổng thống Putin khẳng định hợp tác năng lượng song phương "không bị ảnh hưởng" bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây. Ông chất vấn rằng nếu Mỹ có quyền mua nhiên liệu hạt nhân từ Nga, tại sao Ấn Độ lại không có đặc quyền tương tự đối với dầu thô. Ông cũng nói rằng các doanh nghiệp Nga đã xây dựng mối quan hệ thương mại vững chắc và hiệu quả với Ấn Độ, dựa trên sự tin cậy lẫn nhau.

Tác động và triển vọng của mối quan hệ Nga-Ấn trong trật tự thế giới đa cực

Chuyến thăm kéo dài 30 giờ của Tổng thống Nga tới Delhi gửi đi một thông điệp rõ ràng tới các nhà lãnh đạo thế giới: "Moscow không đơn độc, và những nỗ lực cô lập Điện Kremlin đã thất bại". Hội nghị thượng đỉnh này cho phép hai nhà lãnh đạo củng cố lập trường rằng không bên nào muốn làm suy yếu mối quan hệ này và cả hai đều muốn đầu tư vào vốn ngoại giao.

Ấn Độ cũng hy vọng vào một thỏa thuận hòa bình nhanh chóng hơn ở Ukraine để giải phóng đối tác chiến lược của mình khỏi áp lực toàn cầu. Khi điều đó xảy ra, "hòa bình trong khu vực sẽ mang lại cơ hội để Ấn Độ nhanh chóng mở rộng xuất khẩu và các thỏa thuận kinh doanh với Nga", một nhà phân tích cho biết. Tổng thống Putin cũng nhấn mạnh rằng cùng với các nước BRICS, Ấn Độ và Nga đang thúc đẩy một thế giới "công bằng hơn" và "đa cực".